![](/media/lib/467/n-krysztalw-2d87ce688d6ee8fa348b13aef816ce8e.jpg)
Po 80 latach fizykom udało się stworzyć kryształ Wignera
17 sierpnia 2021, 09:32Przez 80 lat fizycy próbowali zrealizować pomysł pioniera mechaniki kwantowej, Eugene'a Wignera, który w 1934 roku zaproponował stworzenie niezwykłego rodzaju materii – kryształu zbudowanego z elektronów. W ubiegłym miesiącu na łamach Nature poinformowano o pierwszych eksperymentalnych obserwacjach kryształów Wignera.
![](/media/lib/431/n-ocean-f8744ea2f8e89638d3a7dd2469a48101.jpg)
Podczas niedzielnej akcji w Sperlondze 3 labradory uratowały przed utonięciem aż 14 osób
10 sierpnia 2021, 05:50Czteroletni Eros, 5-letnia Mira i 7-letnia Mya są ratownikami wodnymi. W niedzielę (8 sierpnia) po południu w miejscowości Sperlonga w południowym Lacjum labradory uratowały aż 14 osób, w tym ośmioro dzieci w wieku od 6 do 12 lat.
![](/media/lib/465/n-almadysk-5dd3867c33a471ddd9e6ba7a624d0f36.jpg)
Astronomom udało się wyraźnie zobrazować region formowania się księżyca egzoplanety
2 sierpnia 2021, 10:50Wokół niedawno odkrytej egzoplanety PDS70c zauważono dysk pyłowy, w którym prawdopodobnie formuje się księżyc. O odkryciu poinformował międzynarodowy zespół pracujący pod kierunkiem Myriam Benisty z Uniwersytetu w Grenoble. Naukowcy korzystali z teleskopu ALMA (Atacama Large Milimeter/submilimeter Array).
![](/media/lib/462/n-jolanta-jaskowska-9e42abc62048b22a468f4d68748af593.jpg)
Kraków: naukowcy z Politechniki opracowali metodę, która znacznie skróci czas produkcji leków
13 lipca 2021, 11:46Naukowcy z Politechniki Krakowskiej opracowali technologię opartą na ultradźwiękach, która znacząco skróci czas produkcji leków. Najlepsze efekty osiągamy przy lekach przeciwdepresyjnych, gdzie skrócenie czasu otrzymywania produktu wynosi aż 90 proc. W innych grupach skrócenie czasu produkcji wynosi od 30 do 50 proc. – tłumaczy dr inż. Jolanta Jaśkowska, która stoi na czele zespołu badawczego.
![](/media/lib/461/n-sw.-mikolaj-b30cdabf29850b91e2dc033d9f3dafe5.jpg)
Przemyśl: podczas remontu na strychu klasztornym franciszkanów znaleziono 3 późnogotyckie rzeźby
30 czerwca 2021, 11:48Podczas prac remontowych prowadzonych na strychu klasztornym przemyskich franciszkanów pod deskami podłogi odkryto opakowane w papier trzy późnogotyckie rzeźby. Prawdopodobnie pochodzą one z wyposażenia nieistniejącego już wcześniejszego kościoła. Figury zostały wpisane do rejestru zabytków.
![](/media/lib/460/n-darwinii-2e6b2ad912d8f072dca66fbb7729f611.jpg)
Troskliwi ojcowie także w świecie płazów
23 czerwca 2021, 12:22Przywykliśmy myśleć, że w królestwie zwierząt opiekę nad osobnikami młodocianymi roztaczają matki, pary rodziców, albo czasem całe stado, nierzadko wspierane przez starsze rodzeństwo, a rola samca ogranicza się do przekazania materiału genetycznego i utrzymania terytorium, na którym przebywają samice. Tymczasem udział ojca w opiece nad potomstwem może być bardzo duży, a w przyrodzie rola samca jest często kluczowa w procesie odchowu młodych.
![](/media/lib/458/n-wrotek-5ba2c2392fa95793f3c3280098804e46.jpg)
Odżyły po 24 000 lat w wiecznej zmarzlinie
11 czerwca 2021, 11:42Po 24 000 lat spędzonych w syberyjskiej wiecznej zmarzlinie wrotki z podgromady Bdelloidea odżyły w laboratorium. To absolutny rekord przetrwania dla tych zwierząt. Dotychczas wiedzieliśmy bowiem, że potrafią one przeżyć do 10 lat po zamrożeniu w temperaturze od -20 do 0 stopni Celsjusza.
![](/media/lib/458/n-ganimedes1-7c91d1e2f07c731acfc2e754277ba0c6.jpg)
Juno przysłała pierwsze zdjęcia Ganimedesa
9 czerwca 2021, 08:44Sonda Juno przysłała pierwsze dwa zdjęcia Ganimedesa, księżyca Jowisza. To pierwsze od dwóch dekad tak dokładne fotografie tego obiektu. Na niezwykle szczegółowych obrazach widać kratery, ciemne i jasne miejsca oraz długie struktury, najprawdopodobniej związane z aktywnością tektoniczną.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Polacy współautorami odkrycia, że nietypowa cegiełka nici DNA naprawia jego uszkodzenia
24 maja 2021, 06:55Międzynarodowy zespół badaczy, w tym polscy specjaliści, odkrył, że gdy podmieni się jeden z głównych elementów DNA na substancję nieco zmienioną, naprawia ona uszkodzenia powodowane promieniowaniem UV. Może to wyjaśniać, jak powstawało życie na Ziemi, a w przyszłości także wspomóc syntetyczną biologię i nanotechnologię.
![](/media/lib/455/n-nowa-kolonia-6c331651fe373384abd844b09b2ddd83.jpg)
Łazy: na strychu zidentyfikowano nieznaną kolonię jednego z najrzadszych gatunków nietoperzy
18 maja 2021, 11:12Na strychu budynku w miejscowości Łazy, na obrzeżach Jury Krakowsko-Częstochowskiej, zidentyfikowano kolonię nocka orzęsionego (Myotis emarginatus). To jeden z najrzadszych gatunków nietoperzy rozmnażających się w Polsce. Jest chroniony zarówno przez prawo krajowe, jak i na mocy Dyrektywy Siedliskowej UE oraz Konwencji Berneńskiej i Bońskiej.